Lieve lezer,

Egoïsme is een eigenschap die verankerd is in ons mens-zijn. Door de geschiedenis heen zijn er talloze voorbeelden van egoïsme aan te wijzen. Zo waren er vele koningen, tirannen en politici die alleen uit eigen belang handelden en de kleine man onderdrukten. Niet alleen in politiek en geschiedenis, maar ook in het dagelijks leven krijgen we vaak genoeg te maken met het begrip egoïsme. Als we een stuk taart verdelen, snijden we dan niet allemaal liever ons eigen stuk het grootst? Als we vrijwilligerswerk doen, doen we dat dan om anderen gelukkig te maken of toch vooral om onszelf gelukkig te maken? Als we ruzie hebben, zijn wij dan niet altijd degenen die gelijk hebben en is de ander niet degene die fout zit en zijn excuses moet aanbieden? Zijn we niet allemaal egoïstisch bezig als we ervoor kiezen om ons luxueuze leven niet aan te passen ten goede van het milieu? Onze wereld is in gevaar en gezamenlijk brengen we elke dag meer schade toe aan het milieu. Want waarom zouden we ook de fiets naar ons werk pakken als het regent? Of waarom zouden we korter gaan douchen? De thermostaat lager zetten en een trui aandoen? Waarom zouden we biologisch voedsel kopen? Waarom zouden we er extra op gaan letten onder welke omstandigheden onze kleding gemaakt wordt? Waarom zouden WIJ ons aan moeten passen voor een ander, vooral als een ander niet hetzelfde doet voor ons?

Hoe meer men op het egoïsme in het dagelijks leven zal gaan letten des te meer we egoïsme in ons leven tegen zullen gaan komen. Dit is iets wat mij opviel en fascineerde. Wat is de balans van egoïsme en altruïsme op deze wereld? Zijn we niet allemaal over het algemeen wat egoïstischer dan altruïstischer? Kunnen we 100% altruïstisch zijn? Is het eigenlijk slecht om egoïstisch te zijn? Moeten we niet ons leven leiden zoals we dat zelf willen? Waarom zou het slecht zijn dat een mens het een vanzelfsprekende zaak vindt om op zijn eigen welzijn te letten? Of moeten we soms ons leven leiden om de levens van onze nakomelingen utopischer te maken?

In een discussie over egoïsme is het simpel om naderhand met meer vragen te blijven zitten dan toen je begon. Dit is voor mij een grote inspiratiebron geweest voor het schrijven van mijn toneelstuk. Welke soorten egoïsme zijn er te beschrijven en hoe zijn deze te combineren met alledaagse gevoelens zoals woede, verdriet, vreugde of jaloezie? Mijn fascinatie voor filosofische onderwerpen, die betrekking hebben op wat het is dat ons menselijk maakt, en mijn voorliefde voor de Griekse mythologie en de verhalen over haar goden (en natuurlijk mijn grote passie voor theater) hebben mij ertoe gedreven dit te combineren in één toneelstuk. In de Griekse mythologie is egoïsme geen vreemd begrip. Gepaard met list en bedrog zorgt hij voor interessante mythes. In dit stuk wordt de rol van egoïsme en altruïsme in ons mens-zijn centraal gesteld. Zijn we in staat ons egoïsme in te zien en ons ervan te bevrijden? De liefde te laten zegenvieren?

De wereld van de goden bestaat uit machtsbeluste mannen, vrouwen die hunkeren naar wraak en vergelding, goden die genieten van chaos of verkwijnen van jaloezie. Allemaal hebben zij verlangens en veel van die verlangens lopen zo uiteen dat ze botsen. In EGOden was te zien hoe de goden hun eigen verlangens boven die van hun familie stellen. Want hoe kan een god, die vroeger machtig en groots was en door alle mensen aanbeden werd, nu in een wereld waarin iedereen hen als fabeltjes ziet, nog genieten als hij weet dat hij nooit meer zal krijgen wat hij ooit eens had. Als zij niet eens meer bereid zijn hun eigen bevrediging aan de kant te zetten om hun familie te helpen, hoe moet dat dan ooit met mensen die niet meer in hen geloven?

In de maanden, waarin ik bezig ben geweest met het maken van EGOden, heb ik het genoegen gehad met een team van fantastische mensen te mogen werken en mijn toneelstuk van schrijftafel naar bühne te leiden. Met trots en liefde kan ik (zonder egoïstisch te zijn?) zeggen dat EGOden niet was geworden wat het nu is zonder de hulp van iedereen die heeft bijgedragen aan de productie ervan. Veel Sodales zien enkel het toneelstuk, maar niet wat eraan voorafgaat. Maar juist de reis er heen, alles wat er vóór de opvoering gebeurt, is wat het voor de acteurs, producenten en regisseur(s) zo mooi maakt. Er ontstaat een hechte groep mensen, die week in week uit met elkaar iets neerzetten waar ze trots op mogen zijn. Iedereen is dan ook even belangrijk voor het neerzetten van een mooi toneelstuk.

Alhoewel, misschien waren Arthur en ik toch net iets belangrijker.

Met theatrale groeten,

Thijs Verasdonck