Dido, Koningin van Carthago
of stiekem een gewone vrouw?

Door Joyce Zelen

Deze edele koningin, die Dido heette, ooit de echtgenote vanSichaeus en mooier dan de prachtige zon, had deze nobele stad Carthago gesticht. Ze regeerde daar met zoveel gratie, dat ze qua edelmoedigheid, vrijgevigheid en schoonheid als de bloem van alle koninginnen beschouwd werd. Het ging zo ver, dat al wie haar zelfs slechts é én keer gezien had, zich goed voelde. Ze werd zo begeerd door koningen en edellieden dat haar schoonheid de hele wereld in vuur en vlam gezet had, zo goed stond ze bij iedereen in de gratie.                             (Geoffrey Chaucer 1004-1014.)

Hierboven heb ik ervoor gekozen jullie twee verschillende weergaven van koningin Dido van Carthago te tonen. In de eerste plaats een beschrijving, afkomstig uit het beroemde Middelengelse, veertiende-eeuwse gedicht The Legend of Good Women, van Geoffrey Chaucer. In zijn gedicht, waaruit ik nu slechts een klein deel heb geciteerd, wordt het dramatische levensverhaal van koningin Dido verteld, op een manier die haar zeer veel eer aan doet. Het toont haar krachten, haar slimheid en haar vertrouwen. Dit zelfde beeld wordt ook op een buitengewoon prachtige visuele manier getoond door de negentiende-eeuwse Engelse kunstenaar William Turner. Met een prachtige atmosferische werking en met geweldig oog voor detail, toont Turner ons koningin Dido (links in het wit gekleed) en de bouw van haar Noord-Afrikaanse wereldstad: Carthago. Het contrast tussen de bouw van een imperium en de val van Dido persoonlijk, is wat Turner hoogstwaarschijnlijk intrigeerde aan het verhaal van Vergilius. Maar wellicht heeft Turner ook de beschrijving van Chaucer gekend. De prachtige zonnestralen in het schilderij van William Turner lijken haast te verwijzen naar de woorden van Chaucer: ‘mooier dan de prachtige zon’. De diverse kwaliteiten van Dido, die Chaucer en Turner weten uit te beelden in hun werken, vormen uiteraard een belangrijk deel van de rol/persoonlijkheid van Dido. In het toneelstuk van theatergroep Moira (Heroides – Als de oorlog komt, kies dan voor de liefde) proberen we echter meer de nadruk te leggen op het feit dat Dido ook een doodgewone vrouw is. Zoals zoveel andere vrouwen is zij klein, kwetsbaar en vol passie. Ze is verloren door haar liefde voor Aeneas. Ze is zelfs zo bezeten door de liefde dat zij in staat is haar levenswerk (Carthago) af te staan aan haar geliefde. Zelfs een koningin heeft zo haar zwaktes. Ze is een vrouw die zich vast bijt in dromen. Dromen van geluk, van een beter leven, van een wereldstad. Maar de droom die zij zoals zoveel vrouwen koestert, is die van ware liefde! Een droom waar zij tot haar laatste adem naar verlangt heeft, en zelfs voor gevochten heeft. Een droom die helaas niet uitgekomen is.